دیرگیر کننده بتن
بتن مخلوطی است که حلال آن، آب و حل شونده سیمان است. این دو ماده باهمم ترکیب شده و فعل و انفعالات شیمیایی رخ می دهد.یکی از افزودنی های بتن که نقش مهمی در ساخت و سازها دارند دیرگیر کننده بتن هستند. در ادامه به دیرگیر کننده بتن بیشتر پرداخته می شود و در مورد مکانیسم تاخیر، تاثیر دیرگیرها، مزایا و معایت آن صحبت می کنیم.
دیرگیر کننده بتن:
بتن مخلوطی از آب و سیمان است که با ترکیب این دو ماده، ابتدا یک ماده خمیری شکل تولید شده و با گذشت زمان و تبخیر آب به یک جسم جامد تبدیل می شود. به فرآیند سفت شدن بتن در حضور سیمان، گیرش می گوییند که باعث ایجاد دوام و مقاومت بتن می شود. در هوای گرم با بالا رفتن دما، سرعت واکنش سیمان و آب بالا رفته و بتن زودتر از حالت عادی سفت می شود از این رو برای مقابله با سرعت باید واکنش را به تأخیر انداخت تا بتن قابل استفاده باشد. در صورتی فرآیند گیرش دچار ایجاد مشکل در کار شود، باید زمان گیرش را به تأخیر انداخت. برای اینکار می توان از دیر گیر کننده بتن استفاده کرد. هر ماده ای که به بتن اضافه شود و زمان گیرش سیمان را به تأخیر بیندازد، دیرگیر کننده بتن نام دارد. مواد آلی و ترکیبات مواد آلی جزو افزودنی های دیرگیر کننده بتن هستند که برای حفظ کارایی بتن به مخلوط آن اضافه می شوند. افزودنی های دیرگیر کننده بتن روند مقاومت کوتاه مدت بتن را به تاخیر می اندازد ولی بعد از گذشت پس از گذشت 5 الی7 روز، رشد مقاومت جبران می شود و در نتیجه مقاومتی بهتر و تولید محصولاتی با تخلخل کمتر نسبت به نمونه های فاقد افزودنی های بتن تحویل می دهد. دیر گیر کننده ها در شرایط آب و هوای گرم برای مقابله با سخت شدن سریع استفاده می شوند و همچنین دیرگیر کننده ها به عنوان کاهش دهنده آب نیز عمل می کنند. افزودن یک دیرگیر کننده روی سطح بتن، به طور موقت واکنش های هیدراتاسیون را قطع می کند و مکانیسم هایی که ظاهر می شوند به ترکیب نوع دیرگیر کننده و نوع سیمان بستگی دارد. مواد دیرگیر کننده بتن با استفاده از روان کننده بتن و یا فوق روان کننده دیرگیر بتن تاثیر جانبی کندگیری دارند و همچنین از یک ماده افزودنی کندگیر کننده مستقل استفاده می شود که شبب دیرگیری بتن می شود. به طوری که قادرند ساعت های طولانی تاخیر در گیرش بتن پدید آورند.
مزایای دیرگیر کننده بتن
1.در مواردی که بتن ریزی در هوای گرم و مناطق گرمسیر با حمل و نقل های طولانی انجام می شود، به دلیل زمان لازم برای ریختن انواع بتن، هماهنگی با سرعت حرکت قالب لغزنده، بخصوص در بتن های حجیم وقفه در عملیات بتن ریزی ضروری است که این وقفه با استفاده از افزودنی های دیرگیر کننده بتن امکان پذیر می شود. مزایای دیرگیر بتن
2.در بتن ریزی حجیم و گسترده، به دلیل واکنش گرمازای سیمان دمای داخل بتن با دمای سطح بتن تازه متفاوت است. همین موضوع باعث ایجاد ترک سطحی در بتن می شود. دیرگیرکننده بتن با تأخیر در واکنش و کاهش حرارت زایی، باعث یکنواختی پخش حرارت و جلوگیری از ترک بتن میشود.
3.دیرگیر کننده بتن، روند کسب مقاومت بتن را اصلاح میکند و بعد از طی کردن زمان سفت شدن، مقاومت نهایی بتن را بالا می برد.
- در مکان هایی که امکان ساخت بتن در آن محل وجود ندارد و پروژه باید در مسیر های ناهموار مانند کوهستان انجام می شود، نیاز به افزودنی دیرگیر کننده بتن داریم تا زمان گیرش را به تأخیر اندازد.
- پروژه هایی که با نمای بتنی ساخته میشوند، هر چه بتن دیرتر سفت شود، کار کردن و پرداخت بتن راحت تر انجام می شود و در نهایت کار قالب گیری با کیفیت بالایی انجام می شود.
معایب دیرگیر کننده بتن:
استفاده از کندگیر کننده بتن ممکن است بر طراحی و یا روند بتن ریزی تاثیر گذارد. مصرف بیش از اندازه دیرگیر کننده بتن منجر به دیرگیر کنندگی مضر می شود، از این رو دقت اندازه گیری و پیمانه کردن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. استفاده از درگیرکننده ها باید با رعایت دقیق دستورالعمل های سازنده و دقت در اندازه گیری مقادیر مصرفي انجام شود. همواره خطر عدم گیرش ناشی از مصرف بیش از اندازه افزودنی های دیرگیر کننده بتن وجود دارد.
عوامل تاثیر گذار بر دیرگیر کننده بتن:
یکی از مهمترین عوامل محیطی که بر عملکرد دیرگیر کننده بتن تاثیر مستقیم می گذارد دما است. یکی از دلایل استفاده از دیرگیر کننده بتن، قابله با مشکلات بوجود آمده در هوای گرم است. از دیگر عوامل تاثیر گذار بر عملکرد دیرگیر کننده ها، رطوبت، سرعت وزش باد، ماشین آلات و تجهیزات تولید و انتقال بتن، زمان حمل، و مهارت نیرو های اجرایی است. تمام افزودنی های دیرگیر کننده بتن در محدوده ی زمانی معینی بر مخلوط بتن تاثیر می گذارد و بعد از اتمام این محدوده ی زمانی، آبگیری سیمان آغاز می شود. بنابراین، مقادیر مصرف به گونه ای باید تنظیم شود تا فرصت کافی برای ریختن، لرزاندن، پرداخت و کارهای تکمیلی فراهم شود.
قیمت دیرگیر بتن
قیمت دیرگیر کننده بتن در بازار امکان دارد که متفاوت باشد. مواردی در تعیین قیمت دیرگیر بتن تاثیر دارند مانند؛ غلظت و میزان مواد جامد دیرگیر کننده یا مواد آلی تشکیل دهنده و مقدار کلراید و میزان قلیائیت. دیرگیر کننده بتن چون از مواد معدنی مثل فسفات تشکیل شده، هزینه تهیه و تولید کمی دارد و اگر به تولید انبوه برسد، بسیار ارزان خواهد بود. از این رو بیشتر هزینه، صرف بسته بندی، حفظ کیفیت و حمل محصول می شود.
کلام آخر
بتن مخلوطی از آب و سیمان است که هنگام ترکیب با یکدیگر یک ماده خمیری شکل تولید می شود. در صورت انجام پروژه هایی که نیاز به تاخیر در گیرش بتن باشد از دیرگیر کننده بتن استفاده می شود. انجام این عمل به منظور به تاخیر انداختن واکنش است تا بتن قابلیت استفاده بهتری را داشته باشد.
